In de periode voor kerst werden vaak allerlei markten gehouden om de burgers de kans te geven vlak voor het begin van de koude periode nog allerlei noodzakelijke producten voor de wintervoorraad in te slaan. Hieruit ontwikkelden zich in de loop van de tijd speciale kerstmarkten.
De oudste is de "Striezelmarkt " in Dresden, die reeds 500 jaar achter elkaar wordt gehouden, daarna volgt de kerstmarkt van Straatsburg, met zijn 450 jaar iets jonger, en daarna een voorganger van de Nürnberger Christkindlmarkt. De echte kerstmarkten ontwikkelden zich vanaf de 19e eeuw. De kerstmarkt werd doorgaans vlabij een kerk gehouden, zodat de handelaren bij slecht weer in de zijschepen van de kerk konden uitwijken.
Kerstmarkten zijn er vooral voor de gezelligheid. Je kunt er allerlei soorten eten en drinken krijgen, waarbij met name de Glühwein en de gepofte kastanjes favouriet zijn. Op de kerstmarkten in de Eifel worden ook allerlei regionale specialiteiten verkocht zoals de Aachener Printen, een soort harde peperkoek of de Monschauer Senf, mosterd die in de mosterdmolen van het vakwerkstadje is gemaakt. Daarnaast krijg je er allerlei kerstsnuisterijen zoals mooi houtsnijwerk van Käthe Wolfahrt of uit het Ertsgebergte in Oost-Duitsland. Rokersmannetjes met de bijbehorende wierook, adventspyramides, speeldozen en notenkrakers voor de adventstijd zijn er ook verkrijgbaar.
Vooral ´s avonds als de verlichting op de kerstmarkt aangaat is een tochtje over de kerstmarkt extra gezellig. De kraampjes zijn meestal uit hout gemaakt en mooi versierd met lampjes en kerstgroen.
Monschau.
In Monschau bestaat reeds meer dan 25 jaar een kerstmarkt. Deze begon in 1977 met enkele kraampjes op het marktplein, maar is inmiddels uitgegroeid tot circa 40 kraampjes die verspreid door de hele stad staan. Hier zijn allerlei dingen te koop, waaronder eten en drinken, kerstartikelen als rokersmannetjes, adventspyramides, engeltjes, toebehoren voor de kerstkribbe, kerstboomversiering, kerstmutsen in allerlei vormen en maten, kerstgroen (Mistletoe), houten speelgoed en allerlei andere producten. Er zijn kraampjes met streekproducten als honing, honingwijn, Monschauer koffie, diverse likeuren uit de Eifel, mosterd van de Senfmühle uit Monschau, daarnaast kun je er terecht voor traditioneel kersteten als Monschauer printen, versgebakken warme wafels met slagroom en kersen, gepofte kastanjes, reifkoeken en natuurlijk ontbreekt de warme chocomelk en Glühwein niet. De kerstmarkt van Monschau is tijdens de Adventstijd geopend van vrijdagmiddag tot zondagavond. Op vrijdag opent hij om 14.00 uur, op zaterdag en zondag reeds om 11.00 uur.
In december 1999 riep de "Rheinische Post", de kerstmarkt van Monschau uit tot de "Schönster Weihnachtsmarkt in Nordrhein-Westfalen".Op de burcht van Monschau wordt zaterdag en zondag om 15.00 en om 17.00 uur het kerstspel opgevoerd.
Aken.
In Aken is ook een mooie kerstmarkt te vinden. Deze is te vinden op het plein voor het Raadhuis en op de Katschhof aan de achterzijde ervan. Naast vele eetkraampjes zijn hier fraai houtsnijwerk, onder meer van Käte Wohlfahrt, kribdecoraties, kerstballen, sieraden en lokale producten zoals Mosterd uit Monschau en Aachener Printen te koop. Deze printen zijn een echt Akens product, al stammen ze oorspronkelijk uit de de omgeving van Dinant waar ze al bijna 1000 jaar verkocht worden onder de naam ´Couques de Dinant´. Waarschijnlijk waren het de koperslagers die in de 15e eeuw vanuit Dinant naar Aken trokken en deze lekkernijen meebrachten. Oorspronkelijk werden ze door apothekers verkocht, omdat aaan de honing en kruiden in het deeg een genezende werking werd toegeschreven.
Natuurlijk ontbreekt ook hier de Glühwein niet. Hiervoor kun je terecht achter het Raadhuis op de Katschhof.
Eyneburg.
Op de Eyneburg in La Calamine wordt gedurende een van de Adventsweekenden een Middeleeuwse kerstmarkt gehouden. Hier is electrische verlichting taboe en in de schemering zorgen honderden kaarsen en tientallen fakkels voor de goede sfeer.
Valkenburg.
Valkenburg is bekend voor zijn grotten, dus het is logisch dat de kerstmarkt hier ook in de grotten plaatsvind. En Valkenburg pakt daarbij meteen uit met maar liefst twee kerstmarkten. Een in de Gemeentegrot en een in de Fluwelengrot.
De oudste is die in de Gemeentegrot. Kerstmarkt is misschien een beetje een groot woord voor deze veredelde braderie. Schijnbaar lukt het Nederlanders niet een leuke kerstmarkt op te zetten, al doen ze nog zo hun best. Want wat doen sokken, goedkope sieraden, Afrikaanse kunstvoorwerpen, CD´s met alle artiesten van het levenslied en sportkleding op een kerstmarkt?
Natuurlijk zijn er ook kramen met kerstartikelen zoals adventskransen, kerstrozen, kerstballen, kerstengelen en Amerikaanse kerstmannen die echt bewegen en je "We wish you a merry Christmas" toezingen. Maar die zijn toch in de minderheid. Daarnaast zingende rendieren, kaarsen en schreeuwend lelijke dingen voor voor het raam te koop. Gelukkig is de grot hier en daar ietwat versierd met opblaasbare kerstmannen of levensgrote plastic notenkrakers.
Nuja, de vele bussen met Engelsen die "The caves of Valkenburg" nog van hun schoolreisjes kennen, zal het niet veel uitmaken, evenals vele anderen..............