Schuytwater. Ligging: Noord-Limburg, gemeente Horst aan de Maas, tussen Broekhuizen en Melderslo. Hoogteligging: 17 meter boven NAP. Eigenaar: Staatsbosbeheer. Algemeen. Het Broekhuizer Schuytwater is een oude Maasmeander die in het Pleistoceen, tijdens de laatste IJstijd (11.500 jaar geleden) gevormd is. Na verloop van tijd verlande de meander en groeide vol met veen. In de 18e eeuw vond hier turfwinning plaats. De naam Schuytwater is afgeleid van de platte schuyten die vroeger gebruikt werden om de turf af te voeren. Na beeindiging van de turfwinning bleven twee langgerekte plassen over met aan weerszijden een smalle strook elzenbroekbos. Dit zijn het Broekhuizer Schytwater in het noorden en het Lottumer Schuytwater in het zuiden. Dwars door het gebied stroomde tot 1993 de Lange Venseloop. Dit is een gegraven beek die na 1993 werd omgeleid via een ondiepe geul van maximaal vier meter breed. Dit is gebeurd omdat de Lange Venseloop voedselrijk water van de landbouwgronden vervoert en dit zou de flora in het voedselarme gebied kunnen beinvloeden. Zeldzame soorten zouden plaats gaan maken voor meer algemene planten van voedselrijke bodems als deze situatie bleef bestaan. Nu is het zo dat alleen nog het kwelwater uit het gebied wegstroomt, maar er geen voedselrijk water meer bij komt. Via de Broekhuizer molenbeek staat het Schuytwater in contact met de Maas. Flora. Het gebied bestaat in de hogere delen uit grove dennenbossen die vroeger veelvuldig werden aangeplant op de zandgronden. Anno 2009 is men reeds vergevorderd met het weer verwijderen van deze exoten. Zo komen de inheemse soorten, waaronder de zeldzame Jeneverbes (Juniperus communis), beter tot hun recht. In het voorjaar bloeit het Amerikaans krentenboompje (Amelanchier lamarckii) in de open bossen. In het lager gelegen, natte gedeelte bestaat de begroeiing grotendeels uit elzenbroekbossen. Tussen de Zwarte elzen (Alnus glutinosa) groeien allerlei soorten water- en moerasplanten. En niet te vergeten prachtige plakaten veenmossen. Ook grote pollen zegges zoals Pluimzegge (Carex paniculata) en Elzenzegge (Carex elongata). Onder water zijn ´s winters de rozetten van Waterviolier (Hottonia palustris) te zien. In april-mei steken de zachtroze gekleurde, enigszins aan Pinksterbloemen (Cardamine pratensis) herinnerende, bloemen boven water uit. Nog later in het jaar bloeit de Slangenwortel (Calla palustris). Gele plomp (Nuphar lutea) heeft opvallende drijvende bladeren. Langs de oevers van het Schuytwater groeit ook de Gele lis (Iris pseudacoris). Opvallend is een laan met Moeraseiken (Quercus palustris) die in het lage deel is aangeplant. Fauna. In de bossen rondom het Schuytwater leven diverse kleine zangvogels als Boomklever (Sitta europaea), Koolmees (Parus major) en Tjijftjaf (Phylloscopus collybita). De Kleine bonte specht (Dendrocopus minor) heeft er ook een territorium. Op het Schuytwater zijn regelmatig Grauwe ganzen (Anser anser) te vinden, die hier ook broeden. Ook Meerkoet (Fullica atra) en Wilde eend (Anas platyrhynchos) zijn veel geziene gasten. Op 22 oktober 2003 werd de Bever (Castor fiber) hier geherintroduceerd. Dit gebeurde door een beverfamilie uit de Elbe in voormalig Oost-Duitsland uit te zetten. Om de dieren genoeg tijd te geven te wennen aan hun nieuwe leefomgeving werden ze uitgezet in een kunstburcht. Dit is een gat in de grond waarvan de ingang in de richting van het water is afgesloten met een aantal dunne takken. De dieren kregen in de burcht ook nog een kleine voedselvoorraad, bestaande uit 30 (!) kilo appels. De bedoeling is dat de dieren zichzelf een weg naar buiten knagen. Dat is ook gebeurd en inmiddels hebben de Bevers vier fraaie takkenburchten in het gebied aangelegd. Twee daarvan vertonen reeds tekenen van verval, maar de andere twee zijn keurig in orde (stand 1 april 2010). Al in 2004 was er voortplanting en werden er drie jonge Bevers waargenomen. Volgens een schatting leefden er in 2008 ongeveer vier dieren in het gebied. Op twee plekken zijn in het verleden ook dammetjes aangelegd. Hiermee stuwden de Bevers het water kunstmatig op. Dit met de bedoeling voldoende diep water te creeëren waarin ze zelf goed zouden kunnen zwemmen. Als positieve nevenwerking werd het omliggende gebied ook natter hetgeen een gunstige uitwerking had op de veenmossen, zegges en andere waterplanten in het broekbos rondom het Schuytwater. De aanwezigheid van de Bevers is door de bezoekers verder goed af te leiden uit de potloodpuntvormig afgeknaagde bomen en de vele geschilde takken in het water en langs de oever. Met name ´s winters en in het voorjaar zijn deze sporen bijna niet te missen. In het voorjaar liggen ook vaak wortelstokken of jonge scheuten van Gele plomp aan de oppervlakte. Deze worden door de Bevers gegeten, met name om hun geurstof, het castoreum, aan te maken. Onderweg in het gebied. Vanaf de parkeerplaats langs de Horsterweg tussen Meldersloo en Broekhuizen volgt u het voetpad het bos in. Zo belandt u na verloop van tijd bij het Schuytwater. U blijft het water volgen tot u aan het eind, waar de beek het gebied weer verlaat, via een brug over kunt steken. Via een Moeraseikenlaan loopt u weer terug tot aan de verkeersweg. Deze volgt u rechtsaf en u staat weer bij de auto. Deze route duurt ongeveer 40 minuten wanneer u de tijd neemt om om u heen te kijken.