Natuur tussen Maas en Rijn beleven!



Startpagina.
Algemene informatie over de Eifel.
Excursies en lezingen.
Deelgebieden:
-
Eifel
-Limburg
Natuurreservaten en wandelgebieden.
Geschiedenis van de Eifel.
Archeologische plekken.
Historische plaatsen.
Water in de Eifel.
Geologie van de Eifel.
Oude ambachten.
Mijnbouw & oude
industrie.
Paddenstoelen.
Wildparken & Musea.
Feesten.
Heiligen.
Wandelroutes.
Kinderwagenwandelingen.
Links.
Over ons.
Contact/Colofon.
Fotopagina´s.
Alfabetisch register
Naar de Duitstalige sites/ Zu den deutschen Seiten.













Broekbossen, molens en mijnbouw in het Broichbachtal.

Deze 14 kilometer lange natuurwandeling volgt het dal van de Broicher Bach, een zijbeekje van de Worm. Opvallend in het dal zijn de elzenbroekbossen, een bijzonder biotoop in de dichtbevolkte omgeving in de Nederlands-Duitse grensstreek nabij Aken. Op allerlei plekken worden we tijdens onze tocht ook geconfronteerd met sporen van de steenkolenmijnbouw die hier tot 1983 plaatsvond. Verder stonden in het dal allerlei watermolens, waarvan soms de gebouwen nog te zien zijn. Het is een vrij gemakkelijke wandeling omdat er nauwelijks grotere hoogteverschillen moeten worden overwonnen. Wel gaat de wandeling over allerlei soorten wegen, varierend van geasfalteerde paden, via veldwegen tot smalle paadjes.

     

Wandelroute:
Het startpunt van de wandeling is het grote parkeerterrein nabij het zwembad van Herzogenrath, om precies te zijn bij de restaurant Erckenshof. Voor dit gebouw ligt een kleine vijver. Hiervan nemen we het pad aan de rechterkant. Na 100 meter komen we bij een trapje dat ons op de stuwdam van het stuwmeer van de Broicher Bach brengt. We lopen nu verder met het stuwmeer aan onze linkerhand. Op het meer kunnen we in de wintermaanden allerlei watervogels zoals Kuifeenden (Aythya fuligula) en Tafeleenden (Aythya ferina) waarnemen. Maar ook Knobbelzwanen (Cygnus olor) en Zwarte zwanen (Cygnus atratus). We passeren een bruggetje, gaan daarna linksaf en vervolgens ons pad lang de oever. Aan het einde van het stuwmeer zien we voor ons een kleine plas liggen waar soms de Ijsvogel (Alcedo atthis) te zien is. Hiervoor gaan we rechtsaf en daarna meteen weer linksaf. Aan onze linkerhand verschijnen nu de eerste broekbossen. Broekbossen zijn bossen waar de ondergrond voortdurend nat is. Door de hoge waterstand kunnen er ook maar bepaalde soorten planten overleven. De boomlaag bestaat vrijwel uitsluitend uit Zwarte elzen (Alnus glutinosa). In de ondergroei groeit veel Bittere veldkers (Cardamine amara), maar ook Dotterbloem (Caltha palustris) en Bitterzoet (Solanum dulcamara). Deze bossen zijn helaas niet toegankelijk vanwege hun kwetsbaarheid, maar vanaf het pad kunnen we hier en daar een blik erin werpen.

     

Aan onze rechterhand zien we boven op de heuvel de kerk van Niederbardenberg liggen. We komen nu door het gehuchtje „In Ruif“. Bij de kruising lopen we rechtdoor en verlaten het dorpje weer. We steken de zeer smalle Ruifer Bach over en zien aan onze linkerhand een prachtig vochtig weiland met een moerasvegetatie die bestaat uit allerlei soorten zegges en Dotterbloemen. Ook groeien er groepjes wilgen. Vervolgens nemen we de verharde holle weg die rechts de berg op loopt. Deze weg wordt geflankeerd door Haagbeuken (Carpinus betulus) en Zomereiken (Quercus robur). Aan onze rechterhand ligt een naaldbos met Fijnsparren (Picea abies) en aan de linkerhand een weiland. Na 130 meter zijn we bijna halverwege de helling en nemen de onverharde veldweg die linksaf slaat. Hier lopen we bovenlangs een bos met Fijnsparren en loofbomen. Aan onze rechterhand verschijnt een oude grindgroeve waarvan de randen begroeid zijn met allerlei wilgen. Even later lopen we langs weilanden en akkers. Bij een T-splitsing gaan we linksaf het dal in. Op de kruising onderaan gaan we rechtsaf. Hier doemt aan de overkant van het dal een grote steenberg op die in de volksmond „Noppenberg“ wordt genoemd. Opvallend zijn de bruine strepen die tussen de zwarte steen naar beneden lopen. Dit is rioolslib dat hier is gestort en waarop allerlei planten, met name Bezemkruiskruid (Senecio inaequinans) een zogenaamde woladventief waarvan de zaden met de wol meegekomen zijn uit Zuid-Afrika, groeien. In de verte liggen ook de steenbergen bij Alsdorf.

     

Iets verderop valt nog een ander cultuurhistorisch element in het landschap op, een prachtige lindenlaan, de Ottenfelder Chaussee. Deze voert naar Schloß Ottenfeld, dat we verderop ook zullen passeren. We komen uit in Reifeld waar we de verkeersweg van rechts negeren en quasi rechtdoor het dorp uitlopen. Iets buiten het dorp gaat een veldweg rechtsaf. Iets verderop maakt de weg een bocht naar links en voert ons door een klein beekdalletje tot op de Ottenfelder Chaussee. Hier gaan we even rechtsaf en meteen weer linksaf. We lopen nu over een geasfalteerde weg rondom het park van Schloß Ottenfeld. De weg is in het voorjaar vaak afgesloten voor autoverkeer om te voorkomen dat de padden en salamanders die hier op weg naar hun voortplantingswateren de weg oversteken worden overreden. Even later zien we voor het eerst de Broicher Bach. Bij een T-splitsing van deze geasfalteerde weg slaan we rechtsaf en volgen het park weer. Aan het einde van het park volgt een smal voetpad de omheining en we steken wederom de Broicher Bach over. We komen uit bij Schloß Ottenfeld, een groot landhuis dat hier in 1878 werd gebouwd door Karl Freiherr von Blanckart. Het landhuis is omgeven door een drievleugelige voorburcht in baksteen met een fraaie ingangspoort met erboven het familiewapen. Het herenhuis binnenin staat los, maar is minder imposant dan de voorburcht. Op de door berken geflankeerde oprijlaan van Schloß Ottenfeld gaan we linksaf. We komen langs een modern kapelletje en staan even later voor de druk bereden verkeersweg B-57 tussen Würselen en Alsdorf. Deze volgen we ongeveer 100 meter linksaf en steken daar de weg voorzichtig over. Zodoende komen we uit Freizeitpark Alsdorf, een recreatiegebied met dierenverblijven, een speeltuin, picknickplaatsen, een roeivijver en enkele horeca-gelegenheden. We negeren een pad naar links en lopen over een brug over het verblijf van de Edelherten (Cervus elaphus). Bij de volieres met valken en uilen lopen we rechtdoor langs de Moeflons (Ovis musimon) en kinderboerderijdieren. Voor een klein cafetaria aan de rechterkant gaan we een trapje op en steken weer een verkeersweg over. Hier gaan we even linksaf en lopen dan weer rechtsaf en volgen de linkeroever van de roeivijver.
Hoewel deze vijver redelijk intensief wordt gebruikt voor recreatie, is er toch nog genoeg te beleven op natuurgebied, met name vogels als de Ijsvogel (Alcedo atthis), Fuut (Podiceps agrestis) en zelfs de schuwe Waterral (Rallus aquaticus) leven hier. Aan onze rechterhand verschijnt nu ook een klein plasje. We lopen nu alsmaar rechtdoor tussen enkele vijvers door tot het niet meer kan omdat we op een T-splitsing voor een waterplas staan. In deze plas liggen enkele eilandjes met Zwarte elzen waaraan nestkasten voor eenden hangen. Hierin broeden onder meer Manderijneenden (Aix galericulata) en Meerkoeten (Fullica atra). Hier gaan we linksaf en daarna steken we de beek weer over en lopen stroomopwaarts verder. Bijna vanzelf voegt ons smalle pad zich bij een veel bredere weg, die we in onze oude richting volgen. We lopen nu langs de Kellerberger Wald, een klein beukenbos. Bij de Kellersberger Hof steken we de verkeersweg over en komen langs deze fraaie hoeve waar een gevelsteen nog herinnert aan het oude kasteel. We blijven rechtdoor lopen en komen weer in een bos. Bij een paddenstoelhut lopen we op de Y-splitsing rechtdoor en negeren dus de weg die linksaf bergop leidt. Ook een tweede weg linksaf negeren we. Even verderop gaan we wel linksaf de berg op en lopen nu door een Grove dennenbos. Bovenop komen we uit op een oude spoordijk, die we middels een zig-zag pad oversteken. Aan de overkant dalen we af en vlak voor de brug over de beek gaan we linksaf. Aan onze rechterhand liggen nu prachtige stukken broekbos, waar de beek doorheen meandert. Op een Y-splitsing gaan we rechtsaf.

     


Even later komen we bij de Broicher Weiher, een stuwvijver van de Broicher Mühle. Hier is een ontsluiting waar zand aan de oppervlakte komt. We houden de vijver aan onze rechterhand en lopen verder door het beekdal. Ook hier passeren we weer een schitterend stuk broekbos. Ongeveer 100 meter voorbij de vijver gaat een pad rechtsaf en steekt de beek over. Dit nemen we en blijven de echte Broicher Bach volgen. We lopen nu over een smal pad dat even later uitkomt op een geasfalteerde weg. Deze volgen we bergop en komen langs een voormalige kwekerij. We lopen nu langs enkele huizen tot in het gehuchtje Broich. Op de verkeersweg gaan we rechtsaf langs het gymnasium en aan het einde van de bebouwing nemen we de eerste weg rechtsaf. Dit is een verharde veldweg die tussen weilanden en akkers verloopt. Voor ons hebben we uitzicht op de schachttoren van de mijn Anna te Alsdorf. Deze mijn werd in 1850 geopend en op 30 december 1983 werd de laatste wagon steenkool opgehaald. We negeren de eerste veldweg naar rechts en nemen de tweede die ons naar een mooie alleenstaande boom met wegkruis brengt. Daartoe moeten we op een veldweg waar we uitkomen nog even rechtsaf slaan. We blijven nadat we de boom zijn gepasseerd rechtdoor lopen in de richting van de bosrand. We volgen de bosrand en komen uit bij de spoordijk. Via een klein viaduct lopen we onder het voormalige spoor door en dalen af in het dal van de Krahnenbach. We lopen tussen akkers en weilanden door over een weg die zich steeds dieper insnijdt en langzaam min of meer hol wordt. Nu even goed opletten. We moeten nu verder door het dorp. Daartoe lopen we op de eerste kruising rechtdoor, steken de smalle beek over, negeren een zijweg naar links en gaan dan schuin rechtsaf tussen de tuinen door tot op de Dorfstraße van het gehuchtje Ofden. Op Dorfstraße lopen we rechtsaf. Hierna nemen we de eerste zijweg (Theodor Seippstraße) rechtsaf en na 75 meter lopen we via een steeds smaller wordend voetpad weer het dal van de Broicher Bach in. We passeren een eik met een prachtige ronde zitbank eromheen en komen weer op bekend terrein. Hier gaan we op de T-splitsing linksaf en volgen het pad tot aan de verkeersweg. Deze steken we over bij het cafetaria en achter het cafetaria lopen we rechtsaf parallel aan de verkeersweg richting Alsdorf. We komen uit bij een vijver waarop allerlei soorten eenden zwemmen en gaan hier linksaf. Aan onze rechterhand zien we nu een voliere waarin gewonde roofvogels zitten en aan onze linkerhand de eendenvijver. Waar we niet meer verder rechtdoor kunnen lopen we even linksaf en vervolgens meteen weer rechtsaf tussen visvijvers en dierverblijven door. We komen uit bij een tunneltje dat ons onder de drukke B-57 door leidt en passeren de Alsdorfer Mühle. Het smalle pad loopt even parallel aan de beek en komt daarna uit op een geasfalteerde weg. Hier gaan we linksaf en komen even later weer even op een stuk dat we op de heenweg ook al eens zijn gelopen. Tegenover de weg die van links op de asfaltweg uitkomt en waar wij op de heenweg ook al vandaan kwamen, gaat een pad schuin rechtdoor de berg op en volgt op enige hoogte de verharde weg door het dal. Wij lopen nu door een gemengd bos en winnen langzaam hoogte. We zijn hier nu in het Ofdener Wäldchen, dat door de orkaan van januari 2007 werd verwoest. De bomen waren al verzwakt door schorskevers en daarna deed de wind de rest. Bovenaan staan we vlak onder een woonwijk. Hier dalen we weer af langs een voormalige afwatering van de steenkolenmijn. De goot waar tot enkele jaren geleden dampend mijnwater naar benden stroomde is afgezet met een eenvoudig hekwerk met dikke metalen kabels. In de goot groeit de zeer zeldzame en beschermde Tongvaren (Phylites scolopendrion). Onderaan komen we weer uit op een verharde weg. Hier gaan we rechtsaf en komen uit in het gehuchtje Noppenberg. Vlak achter een visvijver herinnert een slijpsteen aan een voormalige slijpmolen die in 1900 werd gebouwd en in 1960 weer werd afgebroken. Hier gaan we in ieder geval bij droog weer- linksaf en steken de beek over. Direct achter de beek volgen we een modderig ruiterpad stroomafwaarts. We steken een zijweg over en bij de volgende zijweg kunnen we niet meer rechtdoor. Hier gaan we dan rechtsaf en bij een wegkruis gaan we linksaf (Alternatief bij nat weer of geen zin in modderige schoenen is gewoon de geasfalteerde weg rechtdoor blijven volgen tot bij het stuwmeer) We lopen nu over een geasfalteerd pad langs een gemengd bos aan onze rechterhand en een populierenbos aan onze linkerkant. Na ongeveer 800 meter komen we uit bij het stuwmeer. Hier lopen we gewoon rechtdoor en houden het water aan onze linkerhand. Aan het einde van het stuwmeer dalen we af tot bij de kleine vijver en volgen deze ook tot bij ons startpunt.