Geologie.
De Richelsley is een enorm rotsblok dat vlakbij Gut Reichenstein ligt. Dit rotsblok bestaat uit sedimentsgesteente dat ontstaan is in het Onder-Devoon (400 miljoen jaar geleden). Terwijl het omliggende gesteente helemaal is weggeerodeerd, is de Richelsley als een vrijstaand rotsblok overgebleven.
Het gesteente bestaat uit Basisconglomeraat, ook wel Conglomeraat van Quareux genoemd. Dit is te vinden in twee geulen aan de noordwestflank van het Vennsattel, namelijk aan de Wesertalsperre en ten oosten van Rott. Aan de zuidkant van het Vennsattel is deze laag meer verspreid te vinden. Deze lagen bereiken een dikte van circa 50 meter. Het conglomeraat is gevormd uit kwartsieten uit het Revin die soms wel 50 centimeter dik kunnen worden. Ze zijn vaak mooi afgerond, hetgeen erop wijst dat ze met rivierwater getransporteerd zijn. Het conglomeraat wordt samengehouden door een kiezelachtig-kwartsachtig bindmiddel hetgeen ertoe leidt dat er vaak grote rotspartijen zoals de Richelsley te vinden zijn.
Geschiedenis.
De naam van het rotsblok herinnert aan Richwin, de stichter van de burcht Richwinstein, het huidige klooster Reichenstein. In de Middeleeuwen voerde een belangrijke handelsweg aan dit klooster en ook aan het rotsblok langs. Naast handelaren die tussen de oude handelsstad Ürdingen aan de Rijn in zuidelijke richting naar Trier reisden, waren hier ook regelmatig veel pelgrims onderweg. Bij Herzogenrath staken ze de Worm over en gingen vandaaruit verder naar Aken. Daarna gingen ze over de Hoge Venen naar Prüm en vandaaruit naar Trier en dan zelfs verdernaar Metz en Toul. Deze handelsroute werd in de Hoge Venen de Kupferstraße genoemd omdat de messingproducten uit Aken en Stolberg over deze weg werden verhandeld. In de buurt van de Richelsley is nog een stuk van de Kupferstraße dat naar Ruitzhof leidde, behouden gebleven. Waar eens dagelijks vele karrenvrachten vol vervoerd werden, heerst nu een serene stilte in de dichte bossen rondom de Richelsley. Niet alleen handelaren en pelgrims, maar ook de troepen van Keizer Karel V en later van de Franse zonnekoning reisden brandschattend en moordend over deze weg.
Kreuz im Venn.
In 1890 liet pastoor Arnoldy van Kalterherberg bovenop de Richelsley een enorm stenen kruis bovenop de Richelsley neerzetten. Dit deed hij ter nagedachtenis aan de monnik Stephan Horrichem die tussen 1639 en het jaar waarin hij stierf, 1686, Prior van het klooster Reichenstein was. Het kruis werd echter niet alleen voor hem opgericht, maar ook ter nagedachtenis aan de andere monniken die de in alle eenzaamheid aan de rand van het veen leefden en voor de zielzorg in het Land van Monschau zorgden.
In het boek van de schrijfster Clara Viebig "Kreuz im Venn" worden de tegenstellingen tussen verlichte, stedelijke bovenlaag en de arme, diepgelovige bevolking in het veen en de strafgevangenen die in een barak aan de rand van het veen woonden beschreven.